برای انجام سی تی اسکن از اشعه ایکس استفاده می شود. در این روش باریکه نازکی از اشعه ایکس (مانند باریکه اشعه لیزر) به اندام بیمار تابانده می شود. این اشعه از تمامی بافت هایی که سر راه آن قرار دارند عبور می کند و مقداری از آن که از طرف مقابل اندام خارج می شود توسط دِتِکتور Detector یا آشکارسازهای حساسی دریافت می شود. این دتکتورها اشعه را به جریان الکتریکی بدل می کنند. این فرایند هزاران بار از زوایای گوناگون تکرار می شود یعنی باریکه اشعه ایکس از زوایای گوناگون به درون اندام تابانده شده و خروجی آن در طرف مقابل اندام اندازه گیری می شود.
بدین ترتیب اطلاعات بسیار زیادی به صورت مقادیر مختلف شدت جریان الکتریکی که متناسب با شدت اشعه دریافت شده توسط دتکتور است گردآوری شده و به کامپیوتر مرکزی سیتیاسکن ارسال میشود. این کامپیوتر بسیار پر قدرت، اطلاعات را پردازش میکند و نتیجه آن به صورت تصاویر متعددی که سطح مقطع اندام را نشان میدهند روی مانیتور دستگاه مشخص میشود. در صورت لزوم این تصاویر روی فیلم چاپ میشوند.
تصاویر سیتیاسکن با دقت بسیار بیشتر از تصاویر رادیوگرافی ساده، شکل استخوانها و حتی بسیاری از بافتهای دیگر اندام را نشان میدهد. با استفاده از این تکنیک میتوان داخل استخوان را هم مشاهده کرد. اکثر سیتیاسکنهای امروزی اسپیرال یا مارپیچی هستند به این معنا که منبع اشعه ایکس مانند یک مارپیچ به دور بدن بیمار حرکت کرده و از جهات مختلف تصویربرداری میکنند. تصاویر سیتیاسکنهای امروزی بسیار دقیقتر از قبل شده و سرعت این دستگاهها هم زیاد شده است بهطوریکه معمولا انجام یک تصویربرداری سیتیاسکن چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد.
در این روش، کالبد انسان یا دیگر جانوران به صورت لایهبهلایه برانداز (اسکن) میشود و بدینترتیب بخشهای درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت میشود.امروزه فناوری سیتیاسکن در بیمارستانها و مراکز پژوهشی در سراسر دنیا (از جمله در ایران) کاربرد وسیع دارند.
مراقبتهای لازم
فاصله زمانی لازم بین هر بار سیتیاسکن تعریف شده نیست. حداکثر دُز مجاز اشعه مشخص است و با تعداد عکسهایی که در حالت عادی برای افراد انجام میشود مشکلی پیش نخواهد آمد. یک فرد ممکن است سالی هشت بار سیتیاسکن انجام دهد و مشکلی هم پیدا نکند. البته تعداد افرادی که در سال ۸ بار نیاز به سیتیاسکن داشته باشند بسیار کم است. لازم به ذکر است که اشعه ایکس برای خانمهای باردار ممنوع است و این افراد نباید از طریق سیتیاسکن پرتوگیری شوند.
با این حال برای خانمهای شیرده مشکل چندانی وجود ندارد. وجود اجسام فلزی مانند پلاتین، جواهرات، سمعک و… حین استفاده از دستگاه سی.تی. اسکن خطری را متوجه بیمار نمیکند اما ممکن است عکس را خراب کند. همانطور که در امآرآی از مواد کنتراست خوراکی و وریدی استفاده میشود در سیتیاسکن نیز برای تمایز هرچه بهتر بافتها میتوان از این مواد استفاده کرد. در رابطه با خوردن و آشامیدن قبل یا بعد از سیتیاسکن محدودیتی برای بیمار وجود ندارد. آخرین نکته هم اینکه هربار سیتیاسکن معمولا از ۲ تا ۵ دقیقه زمان میبرد.
سیتیاسکن اسپیرال مولتی اسلایس
این دستگاه با بهرهگیری از سیستمهای چند دیکتوری قابلیت انجام اسکنهای مختلف در حداقل زمان ممکن و با کمترین میزان اشعه دریافتی به بیمار را دارد. دستگاه سیتیاسکن موجود در مرکز پارسیان قادر به انجام کلیه اسکنهای روتین و معمول در کنار فعالیتهای تخصصی و فوق تخصصی است.